هارد سرور چيست و انواع هارد سرور
چگونه ۲ كامپیوتر را هارد به هارد كنیم :
برای انتقال اطلاعات از سیستمی به سیستم دیگر راههای متعددی وجود دارد . اما اصولاً رسانه های جابجا كننده اطلاعات به دو بخش آنلاین ( on line ) و آفلاین ( off line ) تقسیم می شود . بخش اول ، انواع شبكه است شبكه های ETHERNET متداولترین نوع آنها است این روش به كارت شبكه و كابل كشی نیاز دارد . البته با وجود قدر پیچیدگی و دردسر بهترین راه همین است . استفاده از كابلهای لینك نیز درواقع ایجاد نوعی شبكه است، كابلهای PARALLEL ، SERIAL ، USB هر سه این امكان را دارند كه البته دو مدل اول به دلیل سرعت پایین تقریباً منسوخ شده اند . غیر از رسانه های آنلاین روش های آفلاین نیز وجود دارد كه معمولاً به چند دلیل به كار گرفته می شوند یكی دسترسی نداشتن به انواع شبكه دوم فواصل دور و یا پایین بودن سرعت اتصال و در آخر موارد امنیتی كه اجازه انتقال اطلاعات را به صورت آنلاین نمی دهد . در این گونه موارد وقتی حجم اطلاعات زیاد نباشد می توان با استفاده از رسانه هایی همچون سی دی یا دی وی دی مشكل را حل كرد اما هنگامی كه صحبت از حجم بالایی از اطلاعات باشد روش قبل ضمن كند بودن مقرون به صرفه نیست . بهترین راه حل در این موارد اصطلاحاً هارد به هارد كردن است برای این كار كافی است هارد دیسك یكی از سیستم ها را به سیستم مقصد متصل كنیم . پس از گذراندن مراحل شناسایی هارد به وسیله سیستم و سیستم عامل به راحتی می توان تمام اطلاعات مورد نظر را در مدت كوتاهی جابجا كرد . هر چند این روش مزایای زیادی دارد اما معایب آن آسیب پذیری هارد دیسك در نقل و انتقال و همچنین نیاز به باز كردن سیستم مبداء و مقصد است .
پارتیشن چیست؟
پارتیشن در لغت به معنی تقسیم کردن و مجزا کردن است. درست مثل پارتیشن در ساختمانها و اداره ها که یك قسمت را از قسمت دیگر جدا میکند، در هارد دیسک کامپیوتر هم میشود قسمتهای مجزایی ساخت که اطلاعات داخل آنها از یکدیگر جدا باشد.حتی میشود نوع ذخیره فایلها در هر پارتیشن مجزا باشد.
از مزایای چندین پارتیشن داشتن این است که اگر اطلاعات یک پارتیشن در اثر ویروس و یا به علت سهل انگار از بین رفت، اطلاعات بقیه پارتیشنها باقی بماند.دیگر اینکه میشود چندین سیستم عامل روی یک کامپیوتر داشت. مثلا خیلیها ویندوز XP و ویندوز ۹۸ یا ME رو باهم دارند.
ته
فرض کنید که در خانه یک کمد دارید که سه تا کشو دارد. هر کشو مخصوص یک نفرمی باشد. هر کس به سلیقه خود وسایلش را داخل کشو قرار میدهد. یکی وسایل را مرتب کنار هم میچیند. یکی وسایلش رو مرتب پشت سر هم داخل کشو چیده و هر چیزی معلوم است کجا قرار دارد. یکی هم وسایلش رو درهم ریخته داخل کشو قرار می دهد. یکی هم کشوهایش خالی و مرتب بوده و تمام وسایلش را ریخته در وسط اطاق!
طریقه چیدن وسایل داخل کشو را میشود به سیستم مدیریت فایل در هارد دیسک تشبیه کرد. شما اطلاعاتتان را بر روی هارد داخل فایلها و شاخه های مختلف ذخیره میکنید. این فایلها در جاهای مختلف هارد ذخیره میشوند و شما ممکنه چندتایی از فایلها را پاک کنید و مجدد فایل جدید جای آنها بریزید. این وظیفه File System است که به ویندوز بگوید کجای هارد خالی است و اطلاعات را کجا ذخیره کند و فایلی که میخواهید پاک کنید از کجای هارد دیسک پیدا کند.
File System های مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها به شرح ذیل می باشد:
برای مقایسه بین SSD با HDD ابتدا بایستی توضیح مختری در مورد عملکرد هر یک بدهیم.
SSD یا درایو جامد اطلاعات را در میکروچیپ ذخیره میکند و همچون USB، قطعه متحرکی ندارد. یک SSD معمولی از چیزی استفاده میکند که به آن فلش مموری NAND گفته میشود و نوعی مموری غیرفرار است.
HDD یا همان درایو سخت برای انجام کارها و خوانش اطلاعات از مکان اصلی و رایت در محل ذخیره، از بازوی مکانیکی با سری خواندن و رایت استفاده میکند. این، همان دلیلی است که SSD را بسی سریعتر میکند.
SSD بازوی مکانیکی برای خوانش و رایت ندارد، بلکه متکی بر یک پردازشگر (یا مغز) داخلی بهنام کنترلگر (یا کنترلر) ناظر بر اجرای عملیاتهای مربوط به خوانش و رایت دیتاست. کنترلگر عامل بسیار مهمی در تعیین سرعت SSD است. تصمیماتی که کنترلگر درباره چگونگی ذخیره، بازخوانی، کش، و تمیز کردن دیتا میگیرد میتواند تعیین کننده سرعت نهایی درایو باشد.
۱- FAT یا File Allocation Table سیستمی بود که از زمان داس مورد استفاده بود و به FAT16 مشهور بود. این سیستم که هنوز هم ویندوزهای مختلف آن را می شناسند و اطلاعات داخلآن را نشان می دهند، در زمان خودش خیلی خوب بود. ولی بعدها که هارد دیسکهای ظرفیت بالا به بازار آمد. دیگر نمیتوانست مدیریت مناسبی برای حجمهای بالا ارایه کند. از محدودیتی كه FAT16 داشت این بود كه نمیشد پارتیشنهایی بزرگتر از ۲ گیگابایت داشت. به همین خاطر از ویندوز ۹۸ به بعد، یك سیستم دیگربه نام FAT32 به بازار آمد.
۲- FAT32، كه نسخه تكمیل شده FAT16 است، با ویندوز ۹۸ به بازار آمد و خیلی از اشكالات FAT16 را از بین برد. FAT32 میتواند پارتیشنهایی به بزرگی ۲ ترابایت ( ۲۰۰۰ گیگابایت) داشته باشد ولی هنوز محدودیت حجم فایل وجود دارد. یعنی حداكثر اندازه یك فایل میتواند ۴ گیگابایت باشد. این فایل سیستم را هنوز تمامی سیستم عاملهای ماكروسافت (البته از ویندوز ۹۸ به بالا) میشناسند.
۳- NTFS یا New Technology File System كه با ویندوز NT به بازار آمد و میتوانست اشكالات FAT یا FAT32 را برای هاردهای بزرگ پوشش بدهد و به عنوان یك فایل سیستم برای هاردهای ظرفیت بالا و هاردهای سرورها باشد. از خصوصیات این فایل سیستم میشود به عدم محدودیت اندازه فایل و پارتیشن و جلوگیری از نوشتن اطلاعات بر روی نقاط معیوب هارددیسك (Bad Sector)، قابلیت رمزگذاری بر روی اطلاعات و محدود كردن دسترسی بر اساس كاربر اشاره كرد. پارتیشنهایی كه از این فایل سیستم استفاده میكنند را فقط میشود در ویندوزهای NT، ۲۰۰۰، XP و NET. استفاده كرد. یعنی در ویندوز ۹۸ یا ME نمیتوانید اطلاعات داخل آنها را بخوانید یا بنویسید. (البته برنامه های كمكی برای این كار وجود دارد)
۴- Linux Ex2/Ex3 دو فایل سیستم مع
روف لینوكس هستند كه به صورت پیش فرض در نسخه های مختلف لینوكس استفاده میشوند. اگر تا بحال فقط از ویندوز استفاده كردید احتمالا این فایل سیستم را تا به حال ندیده اید. خصوصیات بارز آن امكان داشتن پارتیشن تا اندازه ۴ ترا بایت (۴۰۰۰ گیگابایت) و قابلیت بازیابی بسیار بالای اطلاعات است. هیچكدام از سیستمهای عامل ماكروسافت تا به حال امكان استفاده از پارتیشنهای لینوكس را در اختیار نگذاشته اند، یعنی اطلاعات داخل آنها را نمیشود (البته نرم افزارهای خاصی برای این كار هست) خواند و نوشت.
۵- انواع دیگر: فایل سیستمها به همین تعداد محدود نمیشوند. تقریبا هر سیستم عاملی برای خودش یك فایل سیستم مجزا دارد، مثلا Novel یا Os/2 هر كدام فایل سیستم خودشان را دارند ولی كسی كه با ویندوز كار میكند، كمتر با اونها سر و كار دارد.
به طور كلی در یك تقسیم بندی دیگر میشود پارتیشنها را به ۳ دسته تقسیم كرد:
۱- Primary كه معمولا پارتیشن اصلی و اولیه محسوب میشود برای اینكه سیستم عاملهای ماكروسافت (منظور انواع Dos و Windows است) بتوانند اجرا (Boot) شوند لازم است كه حداقل یك پارتیشن از این نوع وجود داشته باشد و اسم آن هم C باشد. ممكن است شما هم ویندوز را در پارتیشن دیگری نصب كرده باشید، ولی حتما باید یك پارتیشن Primary داشته باشید كه اسمش هم C باشد. ویندوز در این پارتیشن یك سری فایل سیستمی میریزد كه اگر نباشد ویندوز اجرا نمیشود. (مثلا در ویندوز XP فایلهای Boot.ini, NTDETECT.COM از فایلهای سیستمی هستند كه در پارتیشن C ریخته میشوند)
۲- Extended در اصل این نوع پارتیشن خودش یك نوع پارتیشن Primary محسوب میشود كه به عنوان یك ظرف برای پارتیشن های Logical به كار میرود. اگر هارد دیسك شما بیشتر از یك پارتیشن داشته باشد، حتما یكی از این پارتیشنها دارد.
۳- Logical وقتی بخواهیم بیش از یك پارتیشن داشته باشیم، باید بعد از پارتیشن اصلی (Primary) یك پارتیشن Extended داشته باشیم و داخل آن را میتوانیم به هر تعداد پارتیشن كه بخواهیم تقسیم كنیم. معمولا پارتیشنهای D , E و .. كه همه دارند از این نوع هستند. البته نوع File System این پارتیشنها میتواند متفاوت باشد و مثلا یك پارتیشن Logical از نوعFAT32 و یكی از نوع NTFS داشت.
چرا حجم فضای اشغال شده در هر درایو در PROPERTIES با مجموع حجم فایل های آن درایو برابر نیست ؟
بعضی وقتها كپی كردن اطلاعات یك
سی دی روی هارد فضایی در حدود یك گیگا بایت از هارد را اشغال می كند ، در صورتی كه سی دی های متداول حداكثر ۷۰۰ مگا بایت فضا دارند . فایل سیستم های متداول همانند FAT 32 به گونه ای هستند كه فضای هارد دیسك را به خانه های كوچك تقسیم می كند این خانه ها در واقع كوچكترین واحدهای قسمت های هارد دیسك هستند . اما داخل همین خانه ها نیز بسته به اندازه پارتیشن و نوع سیستم فایل ظرفیت های متفاوتی وجود دارد . در صورتی كه حجم یك فایل به گونه ای باشد كه تمام این ظرفیت را اشغال نكند ، باقی مانده آن نمی تواند برای فایلی دیگر مورد استفاده قرار بگیرد . در این حالت فضای باقی مانده هدر می رود . این وضعیت به صورت عادی همواره پیش می آید و همیشه مقداری از فضای مفید پارتیشن به این دلیل هدر می رود ، اما هر چه تعداد فایلها بیشتر باشد فضای هدر رفته هم بیشتر می شود ، یعنی اگر بجای یك فایل حجیم تعداد زیادی فایل كوچك و كم حجم داشته باشیم . فضای از دست رفته به میزان زیادی افزایش پیدا می كند . برای جلوگیری از این موضوع راه های گوناگونی وجود دارد ، به طور مثال فشرده كردن فایلهای متعدد در یك فایل ZIP این روش هر چند بسیار مفید است اما احتمال دارد در مواقعی غیر عملی باشد ، چرا كه دسترسی به فایلها را محدود می كند . در این صورت می توان از NTFS استفاده كرد كه قابلیت فشرده سازی نیز دارد . بدین معنی كه سیستم هنگام كار با چنین پارتیشنی تمامی فایلهای ورودی به آن را فشرده و تمامی فایلهای در حال خواندن را باز می كند . البته این كار سرعت سیستم را به طور محسوسی كم می كند و همچنین به رم زیادی نیز احتیاج دارد . اما در بسیاری از موارد كارساز است . با تمام این احوال اگر اختلاف مقدار واقعی فایل ها با فضای اشغال شده بسیار زیاد باشد ، باید دلیل دیگری داشته باشد ، در ابتدا چك كنید كه آیا از تمامی فایلها با تمامی attribute های متفاوت آمار گرفته اید یا خیر ؟
زیرا ممكن است در محاسبه شما فایلهای سیستمی و مخفی به حساب نیامده باشند در ضمن بسیاری از ویروس ها نیز با ترفندهای متفاوت فضای هارد دیسك را بدون وجود فایل واقعی اشغال می كنند . به همین دلیل یك اسكن با برنامه های ضد ویروس نیز مفید خواهد بود .
بد سكتور روی هارد چیست ؟
بدسكتور همان طور كه از نامش پیداست یعنی « قسمت خراب » كه تنها مختص هاردیسك نمی شود f lloppy,cd و كلاً مدیا ها و ابزارهای سخت افزاری ذخیره اطلاعات گاه دچار این مشكل می شود در مجموع زمانی كه قسمتی از مدیاهای ذخیره اطلاعات دچار آسیب شده و اطلاعات روی آن قسمت قابل خواندن و نوشتن نیست . اصطلاحاً به آنbad sector میگویند بد سكتور به دو دلیل سخت افزاری یا نرم افزاری بروز میكند . در حالت اول از دست كاربر كاری ساخته نیست و آن بخش های معیوب غیر قابل استفاده میشوند اما در حالت دوم به دلیل بعضی از مسائل مانند خاموش شدن ناگهانی سیستم ، رابط های معیوب سخت افزاری ، ویروسها و … قسمتی از هد یا هارد غیر قابل دسترسی می شود و از سوی نرم افزارها بدسكتور گزارش میشود برای رفع این موارد اولین اقدام فرمت كردن ساده است . اما اگر نتیجه نداد آخرین راه فرمت l ow level است كه سطح هارد یسك را مجدداً آدرس دهی میكند برای این كار نرم افزارهای مختلفی وجود دارد اما بهترین های آنها معمولاً توسط سازنده هارددیسك ارائه میشود به همین دلیل برای این برنامه باید به سایت تولیدكننده هارددیسك مراجعه كنید دقت كنید كه این نوع فرمت تمام اطلاعات موجود بر روی كل هارددیسك را از بین می برد و قابل بازگشت هم نیست . ضمناً بعد از فرمتlowlevel مجدداً باید هارددیسك را پارتیشن بندی كنیم .
علت پاك شدن مرتب پارتیشن ها :
وضعیت پارتیشن بندیهای هارددیسك سرو كار ندارد چرا كه این بخش داخل هیچ پارتیشنی از هارد قابل روئیت نیست پس احتمال پاك شدن اشتباه این قسمت مطلقاً وجود ندارد . اما دسترسی به این قسمت با استفاده از نرم افزارهای خاص امكان پذیر است . به طور مثال fdisk نرم افزاری برای كار با همین قسمت است ، یعنی هنگامی كه شما پارتیشنی را ایجاد و یا پاك میكنید اطلاعات مربوط به این تغییر در همین بخش ذخیره میشود . به همین دلیل اگر هنگام كار با چنین نرم افزارهایی مشكلاتی مانند قطع برق بروز كند احتمال از میان رفتن اطلاعات و در نتیجه ناپدید شدن پارتیشن ها وجود دارد . كابل ها ورابط های معیوب سخت افزاری نیز می تواند موجب بروز چنین مشكلاتی شوند . هر چند شما از سلامت هارددیسك خود اطلاع دارید اما نقص هارددیسك هم موجب همین موارد میشود . مشكلات مربوط به بایوس نیز گاه چنین مسائلی را بوجود می آورد .
پس از به روز رسانی bios غافل نشوید عاملی كه بیش ازهمه امكان ایجاد چنین مشكلی را دارد ویروس است . شمار كثیری از ویروسها میتواند partition را كه به طور كلی پاك كنند . تعدادی از این ویروس ها نیز حتی با پارتیشن بندی مجدد از میان نمی روند و برای پاك كردن آنها باید از فرمان m br / fdisk استفاده كنیم البته اگر از نرم افزارهای مانند system comander استفاده می كنید ، اجرای این فرمان منجر به غیر فعال شدن آنها می شود ، اما معمولاً با استفاده از امكانات این برنامه ها می توان مجدداً فعالشان كرد . برای اطمینان بیشتر می توانید از نرم افزارهای ضد ویروس به روز رسانی شده استفاده كنیم . به عنوان آخرین فعال كردن warning virus در setup جلوی ایجاد تغییرات را در این قسمت از هارد می گیرد اما خود باعث بروز مشكلات دیگر در سیستم عاملها می شود .
آیا عمل fdisk برای هارد دیسك خطری دارد ؟
عمل fdisk امكان پارتیشن بندی هارد دیسك را به شما می دهد این عمل برای خود هارد خطری ندارد . اما در صورت پارتیشن بندی موجود با كمك fdisk تمام اطلاعات موجود روی پارتیشن های هارد دیسك از بین خواهد رفت .
تأثیر فرمت كردن هارد دیسك بر كیفیت آن :
از نظر تأثیر format و fdisk بر روی سلامتی هارد خیالتان آسوده باشد . زیرا اگر روزی یكبار هم درایوهای هارد دیسك را فرمت كنید مشكلی پیش نخواهد آمد . اما فرمت درایوها و نصب مجدد ویندوز تأثیری در سرعت سیستم نخواهد داشت و تنها وقت شما را تلف خواهد كرد . البته زمانی كه مدت بسیار طولانی از نصب ویندوز گذشته باشد و شما دائماً برنامه های مختلف خود را نصب و پاك كرده باشید نصب مجدد ویندوز می تواند مفید باشد . همچنین تعداد فونتها و برنامه های مقیم در حافظه نیز در كم شدن سرعت سیستم بی تأثیر نیستند . اگر در هنگام نصب مجدد ویندوز شما درایو مورد نظر برای ویندوز را قبل از نصب فرمت كنید باعث می شوید تا فایلهایی كه به مرور زمان دچار تفرق شده اند كاملاً پاك شوند و دیگر نیازی به defrag كردن نباشد . پس فرمت كردن از این نظر می تواند مؤثر باشد . حتی توصیه می شود هر كدام از درایوها كه به واسطه كپی و پاك كردن مداوم دچار تفرق شده و سرعت دسترسی به آن پایین آمده در شرایط خاص به جای defrag فرمت كنید . اگر در باقی درایوها به اندازه كافی جا برای نگهداری اطلاعات دچار تفرق دارید می توانید اطلاعات آن را به دیگر درایوها منتقل كرده سپس آن را فرمت كنید و بعد از فرمت اطلاعات را باز گردانید این كار در اغلب موارد سریع تر از defrag كردن است . به عنوان آخرین نكته دقت داشته باشید كه فرمت را برای موارد ذكر شده می توانید در حالت quick انجام دهید كه بسیار سریع تر است . در حالت quick تمامی اطلاعات موجود بر روی درایو نیز از بین میرود .
اطلاعات فرمت شده همیشه قابل بازگشت نیست :
فرمت كردن برای سلامتی هارد دیسك هیچ ضرری ندا
رد اما موجب از میان رفتن همه اطلاعات موجود روی آن می شود فرمتی كه از آن صحبت می كنیم یك مرحله پس از فرمت lowlevel است . یعنی سطح هارد دیسك از پیش توسط این فرمت آدرس دهی می شود و فرمت ثانویه تنها سطح مربوط به یك پارتیشن را بر اساس فایل سیستم انتخابی مانند fat 32 و ntfs جدول بندی می كند . البته فرمتهای سریع كار از این هم راحت تر است و دیگر لازم نیست همه سطح یك پارتیشن آدرس دهی شود . تنها بخش مربوط به جدول سیستم فایل نوشته یا بازنویسی می شود . همانطور كه انتظار می رود اطلاعات به نوعی پاك می شود .
علل خرابی هارد دیسك :
علت های خرابی هارد دیسك همان قدر گسترده هستند كه عوامل بیماری انسان ، البته اگر مواردی نظیر سیل ، زلزله ، آتش سوزی ، و غیره را كنار بگذاریم و به دلایل كامپیوتری اشاره كنیم تا حدودی از گستردگی مطلب كاسته می شود تمام عوامل خرابی هارد دیسك را می توان به دو گروه نرم افزاری و سخت افزاری تقسیم كرد . در گروه اول بیشترین تقصیر بر گردن ویروسها و برنامه خرابكار انداخته می شود هر چند خطاهای انسان دسته كمی از ویروسها هم ندارد جدای این دو مورد خرابی نرم افزارها بخصوص انواع سیستمی می تواند منجر به بروز آسیب های نرم افزاری همانند گم شدن پارتیشن ها و یا پاك شدن اطلاعات شود حتی قفل بعضی از نرم افزارها نیز در صورت دستكاری شدن به اطلاعات موجود روی هارد دیسك صدمه می زنند . تنها راهی كه برای جلوگیری از بروز مشكل در گروه اول وجود دارد ، هوشیاری كاربر است استفاده از نرم افزارهای ضد ویروس و همچنین به كارگیری برنامه های معتبر بر اساس دستورالعمل سازنده و پرهیز از اجرای برنامه های مشكوك می تواند جلوی بروز مشكلات بیشتر را بگیرد .
در گروه دوم بروز مشكلات با خسارت های مالی همراه است عواملی مانند نوسان برق ، حرارت بالا ، تكان های شدید ، لرزشهای طولانی مدت و همچنین فرسودگی كابلهای اطلاعات می تواند موجب بروز مشكلاتی شود كه بدترین آنها از كار افتادن كامل هارد دیسك است . معمول ترین ایراد فیزیكی بد سكتور است كه كاربران با سابقه حتماً با آن روبرو شده اند در این حالت بخشی از سطح پلاترهای هارد دیسك غیر قابل دسترسی می شوند كه باید از فضای آن قسمت ها چشم پوشی كرد . گاه وخامت اوضاع تا از دست رفتن نیمی از فضای هارد دیسك بالا
می رود . البته در بیشتر موارد فضای تلف شده كمتر از یك مگا بایت است كه می توان از آن چشم پوشی كرد .
پس از این مورد ، شایع ترین مشكل سوختن برد كنترلر هارد دیسك است كه اگر مشكل تنها همین باشد . با ده بیست هزار تومان خرج و خرید یك برد جدید قابل حل است . Crash كردن یا همان تصادم هد با سطح پلاترها بدترین مشكلی است كه می تواند گریبان یك هارد را بگیرد . در این حالت تنها راه تعویض كل هارد دیسك است . البته سوختن موتور هارد هم راه حل مشابه دارد . پس از بروز هر مشكلی چه نرم افزاری و چه سخت افزاری بهترین كار مراجعه به مركز معتبر بازیابی اطلاعات است چرا كه در صورت دست كاری هارد آسیب دیده ممكن است همان مقدار اطلاعات قابل بازیابی از میان برود