سرور RADIUS یک سیستم مرکزی است که برای کنترل دسترسی افراد، احراز هویت و پیگیری فعالیت‌های کاربران در شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شود. این سرویس با جمع‌آوری و مدیریت عملیات‌های سه گانه “احراز هویت”، “مجوز دادن” و “حسابرسی”  که به اختصار AAA نامیده می‌شود به امنیت شبکه کمک زیادی می کند. RADIUS از یک سیستم “کلاینت سرور” استفاده می‌کند که در آن یک سرور مرکزی تصمیم می‌گیرد که چه کاربرانی اجازه دسترسی به منابع شبکه را دارند و این دسترسی چطور باید مدیریت شود. این پروتکل می‌تواند روی سیستم‌عامل‌ها و تجهیزات مختلف نصب و راه‌اندازی شود. کاربردهای رایج آن شامل مدیریت دسترسی به شبکه‌های VPN ، شبکه‌های وایفای و سرویس‌های Dial-Up (با سیم) است.

RADIUS چیست؟

RADIUS یک پروتکل شبکه است که به طور متمرکز برای مدیریت احراز هویت، مجوزدهی و حسابداری در شبکه‌های سیستمی استفاده می‌شود. این پروتکل از یک مدل “کلاینت – سرور” یا “مشتری – پاسخ دهنده” استفاده می‌کند که یعنی یک سرور مرکزی مثل سرور RADIUS مسئول مدیریت دسترسی کاربران به شبکه است. وقتی یک کاربر می‌خواهد وارد شبکه شود، ابتدا اطلاعات ورود خود را به دستگاه شبکه مثل یک روتر یا سوئیچ ارسال می‌کند. این دستگاه سپس درخواست را به سرور RADIUS می‌فرستد تا اطلاعات را بررسی و تایید کند.

شرکت ماهان شبکه ایرانیان در زمینه فروش سرورهای استوک ودست دوم فعال است. این شرکت با ارائه قیمت های مناسب، کیفیت عالی، پشتیبانی کامل و ارسال سریع، خدماتی مناسب برای خریداران سرورهای استوک فراهم می کند. برای خرید و اطلاع از قیمت سرور استوک می توانید با شماره ۰۲۱۹۱۰۰۸۴۱۳  تماس حاصل فرمایید.

تفاوت های اصلی بین RADIUS و +TRACKS

• پروتکل انتقال:RADIUS از پروتکل UDP استفاده می‌کند، در حالی که +TACACS از TCP استفاده می‌کند.
• رمزنگاری: در RADIUS فقط رمز عبور رمزنگاری می‌شود اما در +TACACS کل پیام رمزنگاری می‌شود.
• تفکیک عملیات AAA : در +TACACS می‌توان عملیات‌های AAA را جداگانه مدیریت کرد، ولی در RADIUS احراز هویت و مجوزدهی به هم پیوسته‌اند.
• پشتیبانی از پروتکل‌ها: RADIUS از پروتکل‌های بیشتری پشتیبانی می‌کند، در حالی که +TACACS بیشتر برای مدیریت دستگاه‌های شبکه طراحی شده است.

عملکرد سرور RADIUS

فرایند اعتبارسنجی در سرور RADIUS شامل چند مرحله ساده است:

• درخواست دسترسی: زمانی که یک کاربر می‌خواهد به شبکه متصل شود، اطلاعات ورود خود مثل نام کاربری و رمز عبور را به دستگاه شبکه مانند روتر یا سوئیچ وارد می‌کند.
• ارسال درخواست: دستگاه شبکه این اطلاعات را به سرور RADIUS ارسال می‌کند تا بررسی شود.
• بررسی اعتبار: سرور RADIUS اطلاعات را با پایگاه داده کاربران مقایسه می‌کند تا مطمئن شود کاربر مجاز است.
• پاسخ سرور: پس از بررسی، سرور RADIUS به دستگاه شبکه یک پیام می‌فرستد که می‌تواند پذیرش یا رد دسترسی باشد.
• پذیرش دسترسی: اگر اطلاعات کاربر درست باشند، دستگاه شبکه به کاربر اجازه دسترسی به شبکه را می دهد.

برای اینکه راحت تر متوجه شوید، فرض کنید یک از اعضای شرکت می‌خواهد به Wi-Fi اون قسمت متصل شود. او یوزرنیم و پسورد خود را وارد می‌کند. شبکه Wi-Fi این اطلاعات را به سرور می‌فرستد. سرور RADIUS پس از بررسی اطلاعات، تصمیم می‌گیرد که آیا دسترسی به شبکه مجاز است یا خیر. اگر تایید شود، کارمند می‌تواند به راحتی به شبکه متصل شود.

نحوه تنظیم و راه اندازی سرور RADIUS

برای راه اندازی سرور RADIUS، باید مراحل زیر را دنبال کنید:

انتخاب و نصب نرم افزار: ابتدا باید یک نرم‌افزار مناسب برای سرور RADIUS انتخاب کنید. برنامه های معروف شامل FreeRADIUS  برای سیستم‌عامل‌های لینوکس  و Network Policy Server (NPS) برای ویندوز سرور هستند.

تنظیمات اولیه:

پیکربندی سرور: شما باید آدرس IP سرور RADIUS و پورت‌هایی که سرور از آن‌ها استفاده می‌کند را تنظیم کنید.

ایجاد پایگاه داده کاربران: برای ذخیره سازی اطلاعات کاربران، می‌توانید از سیستم‌های مختلفی استفاده کنید.

تعریف سیاست‌های دسترسی: باید قوانینی را برای دسترسی کاربران به شبکه تعیین کنید. این قوانین ممکن است شامل محدودیت‌های خاص برای کاربران مختلف باشد.

اتصال دستگاه‌ها به سرور  RADIUS: در دستگاه‌های شبکه باید آدرس IP سرور و یک وجه مشترک که برای امنیت استفاده می‌شود، تنظیم شود. سپس باید دستگاه‌ها را به عنوان کلاینت RADIUS در سرور تعریف کنید.

نکات ایمن سازی:

استفاده از استانداردهای SSL–TLS  برای رمزنگاری ارتباطات بین سرور و دستگاه‌ها، تا امنیت ارتباطات ضمانت شود.

تنظیم فایروال: برای محدود کردن دسترسی به سرور  RADIUS، باید فایروال سرور را تنظیم کنید تا فقط دستگاه‌های مجاز بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.

بروزرسانی منظم نرم افزار: برای جلوگیری از بروز مشکلات امنیتی، باید نرم‌افزار سرور RADIUS را به‌طور منظم بروزرسانی کنید.

مزایای استفاده از سرور RADIUS

این سرور چند مزیت و ویژگی مهم دارد که عبارت اند از:

۱) رمزنگاری قوی

این سرور از روش‌های رمزنگاری پیشرفته برای محافظت از اطلاعات حساس کاربران مانند نام کاربری و رمز عبور استفاده می‌کند. به عبارت ساده‌تر، وقتی کاربر وارد سیستم می‌شود، این اطلاعات به طور رمزگذاری‌شده ارسال می‌شود تا هیچ کس نتواند آن‌ها را در مسیر انتقال داده‌ها ببیند و از آن‌ها سوءاستفاده کند. این اقدام باعث م می شود تا امنیت اطلاعات حفظ شود و از دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری شود.

۲) سیاست های امنیتی پیچیده‌

یکی از ویژگی‌های اصلی سرور RADIUS این است که امکان تنظیم قوانین پیچیده امنیتی برای کنترل دقیق دسترسی به منابع مختلف شبکه را فراهم می‌کند. یعنی مدیر شبکه می‌تواند تعیین کند کدام کاربر به چه منابعی دسترسی داشته باشد، در چه زمانی و از کدام دستگاه‌ها. به این ترتیب، امنیت شبکه با تنظیم این سیاست‌ها تقویت می‌شود.

۳) مدیریت متمرکز و مجوزهای دسترسی

مدیریت متمرکز به این معناست که تمام اطلاعات و تنظیمات مربوط به کاربران و مجوزهای دسترسی در یک نقطه جمع‌آوری می‌شود. به جای اینکه مدیران شبکه بخواهند به‌طور جداگانه برای هر دستگاه یا سرویس کاربر را مدیریت کنند، همه چیز در یک سرور مرکزی انجام می‌شود. این کار باعث می‌شود که نظارت و کنترل روی دسترسی‌ها راحت‌تر باشد و از اشتباهات و سردرگمی‌ها جلوگیری شود.

۴) انعطاف پذیری بالا

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این سرور این است که می‌تواند با انواع مختلف پروتکل‌ها و دستگاه‌ها ارتباط برقرار کند. به طور مثال،RADIUS  می‌تواند برای تایید هویت کاربر در یک شبکه  Wi-Fi، اتصال از راه دور به شبکه از طریق VPN  یا دستگاه‌های دیگر مانند فایروال‌ها و روترها به‌کار رود. این ویژگی به مدیران شبکه اجازه می‌دهد که بدون نگرانی از نوع دستگاه یا پروتکل، سیستم امنیتی یکپارچه‌ای را پیاده‌سازی کنند.

۵) مقیاس پذیری راحت

مقیاس‌پذیری به این معناست که سرور RADIUS می‌تواند به راحتی با افزایش تعداد کاربران یا دستگاه‌ها سازگار شود. اگر تعداد کاربران شبکه زیاد شود، این سرور قادر است همچنان به‌طور موثر و کارآمد مدیریت و کنترل دسترسی‌ها را انجام دهد. این ویژگی برای شبکه‌های بزرگ و در حال رشد بسیار مهم است زیرا نیاز به افزودن دستگاه‌های بیشتر یا کاربران جدید به‌طور مداوم وجود دارد.

۶) حسابرسی و گزارش گیری

حسابرسی و گزارش‌گیری به مدیران شبکه اجازه می دهد که فعالیت‌های انجام‌شده توسط کاربران را به دقت پیگیری کنند. به‌طور مثال، این سیستم می‌تواند ثبت کند که کدام کاربر در چه زمانی وارد سیستم شده است، چه منابعی را مشاهده کرده و یا چه اقداماتی انجام داده است. این گزارش‌ها به مدیران کمک می‌کند که مشکلات امنیتی را شناسایی کنند و از هرگونه فعالیت غیرمجاز جلوگیری نمایند.

۷) پیگیری راحت تغییرات و روندها

با استفاده از گزارش‌های تولید شده توسط این سرور، مدیران شبکه می‌توانند روندهای مختلف شبکه را تحلیل کنند، مشکلات امنیتی احتمالی را شناسایی کرده و تغییرات دسترسی‌ها را پیگیری نمایند. این ویژگی در مواقعی که تغییرات در سیاست‌های امنیتی یا در شبکه ایجاد می‌شود، بسیار مفید است زیرا کمک می‌کند تا همه‌چیز تحت کنترل باشد و از بروز هرگونه ناهماهنگی جلوگیری شود.

معایب استفاده از سرورهای  RADIUS

راه اندازی و تنظیم سرور RADIUS می‌تواند برای مدیران تازه کار کمی پیچیده باشد زیرا پیکربندی اولیه نیاز به دقت و آشنایی با فرایندهای فنی دارد. علاوه بر این، سرورهای RADIUS به نگهداری و بروزرسانی‌های منظم نیاز دارند تا از امنیت و کارایی بالای خود برخوردار باشند و این ممکن است برای برخی از سازمان‌ها چالش‌برانگیز باشد.

در شبکه‌های بسیار بزرگ با هزاران کاربر، ممکن است به چندین سرور RADIUS نیاز باشد تا بار کاری بین آن‌ها تقسیم شود و سیستم دچار افت سرعت نشود. یکی دیگر از معایب این سیستم وابستگی به یک سرور مرکزی است؛ اگر این سرور دچار مشکل یا خرابی شود، ممکن است فرایند احراز هویت برای کاربران به طور کامل متوقف شود. علاوه بر این RADIUS  تنها رمز عبور را رمزنگاری می‌کند و داده‌های دیگر را رمزگذاری نمی‌کند، که این می‌تواند در برخی موارد به عنوان یک ضعف امنیتی در نظر گرفته شود.

نکات پیشرفته و بهینه سازی سرور RADIUS

استفاده از قابلیت‌های پیشرفته:

برای افزایش امنیت، می‌توان احراز هویت دو عاملی (۲FA) را پیاده‌سازی کرد که نیاز به دو روش مختلف برای شناسایی کاربران دارد. در شبکه‌های وایفای، استفاده از پروتکل‌های امن مانند” گواهینامه‌های دیجیتالی” برای احراز هویت می‌تواند امنیت بیشتری فراهم کند. با ادغام سرور RADIUS با سیستم‌های مدیریت هویت (IDM)، می‌توان کاربران را به‌طور یکپارچه مدیریت کرد.

بهینه سازی عملکرد:

استفاده از کش کردن می‌تواند زمان پاسخگویی سرور را کاهش دهد و سرعت دسترسی به اطلاعات کاربران را افزایش دهد. پیکربندی صحیح تایم اوت‌ها و محدود کردن تعداد تلاش‌های ناموفق برای ورود به سیستم، از ایجاد تاخیر در شبکه جلوگیری می‌کند. برای افزایش عملکرد، بار کاری یاLoad  شدن می‌تواند بین چندین سرور RADIUS توزیع شود.

استراتژی‌های امنیتی:

برای شناسایی فعالیت‌های مشکوک و جلوگیری از نفوذ، می‌توان از سیستم تشخیص نفوذ (IDS) استفاده کرد. استفاده از فایروال‌های پیشرفته می‌تواند این سرور را در برابر حملات خارجی محافظت کند. اجرای منظم تست‌های نفوذ  به شناسایی هکرها کمک می‌کند تا مشکلات احتمالی قبل از بروز حملات جدی رفع شوند.

آینده سرورهای  RADIUS

در حال حاضر، روندهای جدید در زمینه امنیت شبکه و احراز هویت در حال شکل‌گیری هستند که هدف آن‌ها افزایش امنیت و سهولت در دسترسی است. یکی از این روندها ادغام با هوش مصنوعی است که به کمک آن می‌توان الگوهای رفتاری غیرعادی کاربران را شناسایی کرده و از حملات پیشگیری کرد. همچنین، استفاده از بلاک چین برای فرایندهای احراز هویت می‌تواند به افزایش امنیت و شفافیت کمک کند.

در کنار این‌ها، فناوری‌های نوین نیز به سرعت در حال پیشرفت هستند. به‌عنوان مثال، ادغام با سیستم‌های مدیریت هویت ابری به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که در محیط‌های هیبریدی به راحتی از خدمات مدیریت هویت استفاده کنند. همچنین، با سازگاری بیشتر با دستگاه‌های IoT و شبکه‌های ۵G، می‌توان مدیریت دسترسی را در مقیاس بزرگ‌تر و پیچیده‌تری انجام داد.

در زمینه اعتبارسنجی، شاهد حرکت به سمت احراز هویت بدون رمز عبور هستیم که از روش‌هایی مانند بیومتریک (شناسایی از طریق ویژگی‌های فیزیکی فرد) و توکن‌های امنیتی استفاده می‌کند. همچنین، استفاده از احراز هویت چند عاملی در حال افزایش است که این روش با توجه به شرایط مختلف مثل موقعیت مکانی یا دستگاه مورد استفاده، به سیستم‌ها در تصمیم گیری کمک می‌کند که آیا به کاربر دسترسی داده شود یا خیر.

شرکت ماهان شبکه ایرانیان علاوه بر فروش سرورهای استوک در زمینه تجهیزات جانبی سرورها مانند هارد دیسک، رم و پردازنده نیز فعالیت می‌کند. برای ارتباط با واحد فروش از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۰۸۴۱۳ اقدام نمایید.

جمع بندی

سرور RADIUS با فراهم کردن یک سیستم مدیریت متمرکز برای احراز هویت و کنترل دسترسی، به طور چشمگیری امنیت شبکه را تقویت می‌کند. از مزایای اصلی این سرور می‌توان به قابلیت گسترش راحت برای مدیریت تعداد زیاد کاربران، پشتیبانی از انواع مختلف دستگاه‌ها و پروتکل‌ها و قابلیت حسابرسی دقیق و امکان پیگیری و ثبت فعالیت‌های کاربران اشاره کرد. در عصر امروز که امنیت شبکه اهمیت زیادی پیدا کرده، آشنایی و تسلط بر نحوه راه اندازی و مدیریت سرور برای متخصصان IT ضروری است. این تسلط می‌تواند باعث افزایش چشمگیر امنیت و عملکرد شبکه‌های سازمانی شود و مدیریت دسترسی‌ها را آسان‌تر و موثرتر کند.